Eklem veya herhangi bir tendon ve bağdaki iltihabi durum sonucu kemiksel
yapılarda küçük düzensizlikler, yinikler meydana gelir. Organizma bunu tamir
etmeyer çalışır. Ancak bu iyileşme dokusu normal dokudan farklılıklar gösterir.
Hastalığın iltihabi aktivitesi kontrol altına alınabilirse bu farklı dokunun miktarı az
olur. Böylece normal dokudan büyük farklılıklar göstermez ve kişi normal
hareketlerini yapabilir. Ancak, hastalığın aktivitesi uzun yıllar devam ederse hem
hastalığın oluşturduğu hasar ve hem de iyileşme dokusu giderek artar ve kemik
yüzleri birbirine kaynar, bağlar ise ilişkide oldukları kemiğe kemikleşme yoluylar
bağlanır. Böylece ilgili eklem veya bağların kemikleştiği alanda hareket
kısıtlılıkları meydana gelir. Bunun sonucunda önceleri zorlukla yapılabilen bel
hareketleri hastalığın ileri dönemlerinde yapılamaz hale gelebilir. Göğüs kafesi
de hastalıktan sıklıkla etkilenir. Kaburgaların yapıştığı yerde de kaynamalar
meydana gelir. Bunun sonucunda nefes alırken göğüs kafesi genleşmesi
kısıtlanır. Bu oluşumlar bütün hastalarda olmaz. Birçok hastada hastalık kendini
sınırlayıcı özelliktedir. İltihabi reaksiyonlar azalabilir. İlaç tedavisi ve Fizik Tedavi-
Rehabilitasyon uygulanan hastaların önemli bir kısmında hastalık kontrol altına
alınır ve bu tür oluşumlar pek ortaya çıkmaz. Ancak hastalığın aktivitesinin
kontrol altına alınamadığı (bazen hastalar hastalığı önemsemeyip hekime gitmez,
az bir kısmında ise hastalığın kontrol altına alınmasında zorluklarla karşılaşılır)
takdirde bu tür kısıtlılıkları gelişmesi riski vardır. Bu nedenle erken müdahale, ilaç
ve rehabilitasyon hastanın gelecekteki yaşamını önemli derecede etkiler.
Bel ağrıları AS’nin en çok yakınılan konusudur. Ancak bel ağrıları toplumun
büyük bir kesiminde bulunur ve doktorlar hemen her zaman öncelikle diğer bel
ağrısı nedenlerini araştırır ve o yönde tedaviye başlarlar. Hastalıktan
şüphelenilmesi için hastaların tipik yakınmalarını olması gerekir, yine bu amaçla
iyi yetişmiş, belin hem yapısını ve hem de ağrılarının nedenlerini iyi bilen bir
hekime muayene olmakta yarar vardır. Ankilozan spondilitteki bel ağrısının tipik
karakteri vardır. Deneyimli bir hekim kolaylıkla tanı koyar!
AS'in sebebi nedir ?
Birçok romatizmal hastalıkta olduğu gibi AS'in de sebebi kesin olarak
bilinmemektedir. Ancak bazı şeyleri kesin olarak bilmekteyiz. Bunları şöyle
sıralayabiliriz.
1. AS kesinlikle BULAŞICI DEĞİLDİR.
2. Hastalığın kalıtsal özelliği vardır ancak bu özellik AS olan anne babadan
çocuğa direkt olarak geçmez. Anne veya babanın hastalığa yatkın olma özelliği
çocuklarına veya çocuklarından birine geçebilir. Bunun bugün için bilinen nedeni
dokularında HLA-B 27 adı verilen bir gendir. Ankilozan Spondilit’i bulunan
hastaların % 85-90’ında bu gen pozitiftir. Normal toplumda ise çeşitli toplumlarda
farklı olmakla beraber ortalama her 100 kişiden 5-8’i bu geni taşımaktadır. Bu
geni taşıyan herkeste hastalık gelişmez. Bu geni taşıyan hastaların akrabaları
hastalığa daha yatkındır. Anne-babasından biri HLA-B 27 için müsbet olan bir
çocukta bu genin bulunma olasılığı % 50’dir. Ayrıca HLA-B 27 için müsbet olan iki
kardeşten birinde hastalık gelişip diğerinde gelişmeyebilir. İkisinin yakalanma
olasılığı da vardır.
Ankilozan Spondilit’li bir hastanın çocuklarında HLA-B 27 araştırmak gerekir mi?
Normalde bu geni araştırmak gerekmez. Çünkü, eğer bu gen pozitif olsa bile
eklemlerde bir bulgu yok ise veya hastalığa özgü ağrılar yok ise herhangi bir
tedavi verilmez. Ancak, eğer bu hastaların yakınlarından herhangi birinde
özellikler geceleri veya sabahları ortaya çıkan bel ve eklem ağrılar veya diz vb.
eklem şişliği, topuk ağrısı olursa bu geni araştırmak gerekebilir ve bu hastalıktan
şüphelenmek gerekir. Çünkü HLA-B 27 (+) olan kişilerde bu hastlığın ortaya
çıkma riski olmayanlara göre daha fazladır. Yani HLA-B 27 (+) olmak, bu hastalık
için kişinin yakalanma riskinin olmayanlara göre daha yüksek olduğunu
göstermektedir. Diğer yandan HLA-B 27 negatif olmasına rağmen AS olan birçok
insan vardır. HLA-B 27 müspet şahısların bir kısmında idrar yolu
enfeksiyonlarının veya ishallerin bu hastalığı başlattığı sanılmaktadır.
Ankilozan Spondilitte fizik muayene bulguları nelerdir ?
yapılarda küçük düzensizlikler, yinikler meydana gelir. Organizma bunu tamir
etmeyer çalışır. Ancak bu iyileşme dokusu normal dokudan farklılıklar gösterir.
Hastalığın iltihabi aktivitesi kontrol altına alınabilirse bu farklı dokunun miktarı az
olur. Böylece normal dokudan büyük farklılıklar göstermez ve kişi normal
hareketlerini yapabilir. Ancak, hastalığın aktivitesi uzun yıllar devam ederse hem
hastalığın oluşturduğu hasar ve hem de iyileşme dokusu giderek artar ve kemik
yüzleri birbirine kaynar, bağlar ise ilişkide oldukları kemiğe kemikleşme yoluylar
bağlanır. Böylece ilgili eklem veya bağların kemikleştiği alanda hareket
kısıtlılıkları meydana gelir. Bunun sonucunda önceleri zorlukla yapılabilen bel
hareketleri hastalığın ileri dönemlerinde yapılamaz hale gelebilir. Göğüs kafesi
de hastalıktan sıklıkla etkilenir. Kaburgaların yapıştığı yerde de kaynamalar
meydana gelir. Bunun sonucunda nefes alırken göğüs kafesi genleşmesi
kısıtlanır. Bu oluşumlar bütün hastalarda olmaz. Birçok hastada hastalık kendini
sınırlayıcı özelliktedir. İltihabi reaksiyonlar azalabilir. İlaç tedavisi ve Fizik Tedavi-
Rehabilitasyon uygulanan hastaların önemli bir kısmında hastalık kontrol altına
alınır ve bu tür oluşumlar pek ortaya çıkmaz. Ancak hastalığın aktivitesinin
kontrol altına alınamadığı (bazen hastalar hastalığı önemsemeyip hekime gitmez,
az bir kısmında ise hastalığın kontrol altına alınmasında zorluklarla karşılaşılır)
takdirde bu tür kısıtlılıkları gelişmesi riski vardır. Bu nedenle erken müdahale, ilaç
ve rehabilitasyon hastanın gelecekteki yaşamını önemli derecede etkiler.
Bel ağrıları AS’nin en çok yakınılan konusudur. Ancak bel ağrıları toplumun
büyük bir kesiminde bulunur ve doktorlar hemen her zaman öncelikle diğer bel
ağrısı nedenlerini araştırır ve o yönde tedaviye başlarlar. Hastalıktan
şüphelenilmesi için hastaların tipik yakınmalarını olması gerekir, yine bu amaçla
iyi yetişmiş, belin hem yapısını ve hem de ağrılarının nedenlerini iyi bilen bir
hekime muayene olmakta yarar vardır. Ankilozan spondilitteki bel ağrısının tipik
karakteri vardır. Deneyimli bir hekim kolaylıkla tanı koyar!
AS'in sebebi nedir ?
Birçok romatizmal hastalıkta olduğu gibi AS'in de sebebi kesin olarak
bilinmemektedir. Ancak bazı şeyleri kesin olarak bilmekteyiz. Bunları şöyle
sıralayabiliriz.
1. AS kesinlikle BULAŞICI DEĞİLDİR.
2. Hastalığın kalıtsal özelliği vardır ancak bu özellik AS olan anne babadan
çocuğa direkt olarak geçmez. Anne veya babanın hastalığa yatkın olma özelliği
çocuklarına veya çocuklarından birine geçebilir. Bunun bugün için bilinen nedeni
dokularında HLA-B 27 adı verilen bir gendir. Ankilozan Spondilit’i bulunan
hastaların % 85-90’ında bu gen pozitiftir. Normal toplumda ise çeşitli toplumlarda
farklı olmakla beraber ortalama her 100 kişiden 5-8’i bu geni taşımaktadır. Bu
geni taşıyan herkeste hastalık gelişmez. Bu geni taşıyan hastaların akrabaları
hastalığa daha yatkındır. Anne-babasından biri HLA-B 27 için müsbet olan bir
çocukta bu genin bulunma olasılığı % 50’dir. Ayrıca HLA-B 27 için müsbet olan iki
kardeşten birinde hastalık gelişip diğerinde gelişmeyebilir. İkisinin yakalanma
olasılığı da vardır.
Ankilozan Spondilit’li bir hastanın çocuklarında HLA-B 27 araştırmak gerekir mi?
Normalde bu geni araştırmak gerekmez. Çünkü, eğer bu gen pozitif olsa bile
eklemlerde bir bulgu yok ise veya hastalığa özgü ağrılar yok ise herhangi bir
tedavi verilmez. Ancak, eğer bu hastaların yakınlarından herhangi birinde
özellikler geceleri veya sabahları ortaya çıkan bel ve eklem ağrılar veya diz vb.
eklem şişliği, topuk ağrısı olursa bu geni araştırmak gerekebilir ve bu hastalıktan
şüphelenmek gerekir. Çünkü HLA-B 27 (+) olan kişilerde bu hastlığın ortaya
çıkma riski olmayanlara göre daha fazladır. Yani HLA-B 27 (+) olmak, bu hastalık
için kişinin yakalanma riskinin olmayanlara göre daha yüksek olduğunu
göstermektedir. Diğer yandan HLA-B 27 negatif olmasına rağmen AS olan birçok
insan vardır. HLA-B 27 müspet şahısların bir kısmında idrar yolu
enfeksiyonlarının veya ishallerin bu hastalığı başlattığı sanılmaktadır.
Ankilozan Spondilitte fizik muayene bulguları nelerdir ?
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |